Bệnh HIV là hội chứng suy giảm miễn dịch ở người là hiện nay chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên, với việc y học ngày càng phát triển, các phương pháp tự phòng, chuẩn đoán và điều trị người nhiễm bệnh HIV có thể giúp kéo dài tuổi thọ cho người nhiễm.

Tổng quan về HIV

HIV – hội chứ suy giảm miễn dịch ở người gây ra bởi chủng virus Human Immunodeficiency , Virus này tấn công hệ thống miễn dịch và phá hủy các tế bào bạch cầu của cơ thể gây suy giảm miễn dịch, tạo điều kiên cho các bệnh nhiễm trùng cơ hội xâm nhập khi cơ thể bị suy giảm miễn dịch.

Sau nhiều năm virus HIV tồn tại và phát triển trong cơ thể, nếu không có biện pháp điều trị và ức chế sự phát triển của virus thì người bệnh sẽ phát triển hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS), gọi chung là bệnh HIV/AIDS.

Con đường lây lan HIV

Bệnh HIV có thể lây lan qua những con đường sau:

• Quan hệ tình dục không an toàn: Quan hệ với người nhiễm HIV, không sử dụng BCS, quan hệ tình dục đồng tính,…
• Lây lan qua máu: dùng chung kiêm tiêm, tiêm chích ma tuý, dùng chung dao lam, vật dụng có dính máu của người bệnh.
• Truyền từ mẹ sang con: Trẻ sơ sinh có thể nhiễm HIV từ mẹ thông qua nhau thai, dịch ói, hoiajwc cho con bú.

>>> Xem Thêm: 8 BỆNH LÂY QUA ĐƯỜNG TÌNH DỤC THƯỜNG GẶP NHẤT

Triệu chứng và dấu hiệu nhiễm bệnh HIV

Bệnh HIV có các triệu chứng khác nhau tuỳ theo giai đoạn nhiễm bệnh. Các triệu chứng khi nhiễm bệnh ở những giai đoạn đầu giống như bệnh cảm cúm thông thường nên dễ bị nhầm lẫn và bỏ qua bởi người nhiẽm bệnh.

Giai đoạn nhiễm trùng cấp tính:

Đây là giai đoạn virus thâm nhập vào cơ thể người bệnh sau khi thông quan các con đường lây lan kể trên, khi vào cơ thể, virus HIV nhân lên rất nhanh.

Từ 2 đến 4 tuần sau khi phơi nhiễm Virus, bệnh nhân sẽ có các dấu hiệu như đang mắc cảm cúm như: Sốt, phát ban, nổi hạt, đau họng, đau cơ, khó chịu, lở miệng và thực quản,… Thời gian của các triệu chứng ban dầu có thể dài từ 1 tuần đến 1 tháng.

Giai đoạn mạn tính

Giai đoạn này các virus HIV trong cơ thể sẽ giảm dần do sự phản kháng của hệ miễn dịch trong cơ thể, lúc này bệnh chuyển sang giai đoạn mạn tính và hầu như không còn triệu chứng cụ thể.

Giai đoạn này có thể kéo dài từ vài năm đến hàng chục năm tuỳ theo sức đề kháng của cơ thể.

Giai đoạn AIDS

Khi đến giai đoạn này, miễn dịch qua trung gian tế bào bị vô hiệu hoá từ đó xuất hiện nhiễm trùng do một loạt các vi sinh vật cơ hội gây ra. Khi đến giai đoạn này, người bệnh HIV sẽ bắt đầu bị giảm cân đột ngột, các vi sinh cơ hội vật gây nhiễm trùng đường hô hấp.

Khi cơ thể hoàn toàn mất sức đề kháng thì các vi nấm Candida species sẽ nhanh chóng phát triển gây nấm miệng hoặc nhiễm vi khuẩn gây bệnh lao. Sau đó, các virus herpes tiềm ẩn sẽ được kích hoạt gây tổn thương ngày càng nặng và đau đớn như: bệnh zona, ung thư hạch bạch huyết,… dẫn đến tử vong.

Khi nào nên xét nghiệm HIV

Do bệnh HIV không có dấu hiệu cụ thể trong giai đoạn phơi nhiễm và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh thông thường khác nên rất khó tự phát hiện bệnh. Nếu nghi ngờ bản thân đã tiếp xúc với nguồn bệnh và có nguy cớ mắc bệnh thì nên chủ động làm xét nghiệm HIV.

Việc xét nghiệm sớm giúp phát hiện sớm bệnh HIV, khi đó điều trị sớm bệnh sẽ mang lại hiệu quả điều trị cao hơn, kéo dài tuổi thọ, giảm nguy cơ lây lan cho người thân, cộng đồng và xã hội…

Để kết quả xét nghiệm bệnh HIV được chính xác thì cần ít nhất là 3 tháng kể từ khi nghi ngờ tiếp xúc với nguồn bênh. Nếu mắc bênh thì lúc này cơ thể sẽ hình thành kháng thể HIV và kết quả là bạn đã dương tính với HIV.

Nếu kể từ 3 tháng từ khi nghi ngờ tiếp xúc với nguồn bệnh và có kết quả là âm tính thì bạn không bị nhiễm HIV, nếu thời gian tiếp xúc nguồn bệnh dưới 3 tháng thì bạn nên làm xét nghiệm lại dể có kết quả chính xác nhất.

Các phương pháp chẩn đoán HIV

Bác sĩ thường sử dụng phương pháp xét nghiệm và khám triệu chứng lâm sàng. Một số xét nghiệm thường được dùng để chuẩn đoán bệnh HIV:

• Xét nghiệm axit nucleic (NAT): xét nghiệm này giúp tìm kiếm virus HIV thực sự có trong máu hay không và cho biết lượng virus trong máu. Phương pháp xét nghiệm NAT khá chính xác trong giai đoạn đầu nhiễm HIV tuy nhiên khá tốn kém và chỉ sử dụng khi người bệnh có nguy cơ phơi nhiễm HIV cao hay xuất hiện các triệu chứng sớm của bệnh HIV. Xét nghiệm axit nucleic có thể phát hiện người nhiễm HIV từ 10 đến 33 ngày sau khi phơi nhiễm.
• Xét nghiệm kháng nguyên/ kháng thể: đây là xét nghiệm dùng để tìm cả kháng nguyên và kháng thể HIV. Kháng nguyên là những chất lạ gây kích hoạt hệ thống miễn dịch. Nếu một người bị nhiễm HIV, kháng nguyên P24 sẽ được sản xuất ngay, trước khi kháng thể phát triển. P24 thường xuất hiện từ 2 đến 4 tuần sau khi người bệnh nhiễm virus HIV.
• Xét nghiệm kháng thể: Hầu hết các test nhanh hay xét nghiệm tại nhà là xét nghiệm kháng thể, thực hiện theo cơ sở gián tiếp chỉ ra sự có mặt của virus nhờ phát hiện kháng thể virus trong máu hoặc dịch tiết cơ thể.

Các phương pháp điều trị HIV

Hiện tại không có loại vaccine nào để phòng ngừa lây nhiễm cũng như không có một biện pháp nào có thể loại bỏ hoàn toàn virus HIV ra khỏi cơ thể, người đã bị nhiễm HIV thì virus sẽ tồn tại trong cơ thể suốt đời.

Hiện nay nhờ liệu pháp điều trị kháng virus (ART) sử dụng thuốc ARV có tác dụng làm chậm sự nhân lên của HIV trong cơ thể, làm tăng cường hệ miễn dịch giúp chất lượng cuộc sống của những người bị AIDS đã cải thiện đáng kể. Mặc dù, liệu pháp kháng virus hiện tại không chữa khỏi nhiễm HIV nhưng ngăn chặn rất nhiều sự nhân lên của virus trong cơ thể và cho phép phục hồi hệ thống miễn dịch để củng cố và lấy lại khả năng chống lại các bệnh nhiễm trùng cơ hội và một số bệnh ung thư.

Lựa chọn hiện nay là kết hợp hai hay nhiều loại thuốc kháng retrovirus và một chất ức chế protease hoặc một thuốc ức chế reverse transcriptase nnon-nucleoside (NNRTI). Với điều trị như vậy thì cho thấy kết quả HIV âm tính lặp đi lặp lại nhiều lần nhưng virus sẽ tăng trở lại khi ngưng điều trị.

Lợi ích của việc xét nghiệm và điều trị sớm HIV

Nếu nghi ngờ bản thân đã tiếp xúc với nguồn bệnh giúp người bệnh được phát hiện sớm bệnh HIV. Việc phát hiện và điều trị sớm mang lại hiệu quả điều trị cao hơn kéo dài tuổi thọ, giảm nguy cơ lây lan cho người thân, xã hôi và cộng đồng:

• Điều trị bệnh HIV sớm giúp người bệnh chủ động trong việc điều trị bệnh và giữ an toàn cho những người xung quanh, gia đình và cộng đồng. Việc điều trị bệnh HIV sớm cũng có thể giúp người bệnh kéo dài tuổi thọ cho người bệnh.
• Điều trị sớm HIV giúp tiết kiệm chi phí, việc ngăn ngừa sớm sự thăm nhập của các bệnh cơ hội sẽ giảm chi phí trong quá trình điều trị bệnh lâu dài.
• Phát hiện sớm HIV để ngăn ngừa sự lây lan cho bạn bè, vợ chồng và con cái.
• Đôi với phụ nữ mang thai, việc phát hiện sớm bệnh HIV và có các biện pháp can thiệp kịp thời giúp làm giảm nguy cơ lây lan sang cho trẻ.

Ngay khi có các dấu hiệu, hoặc ghi ngờ bản thân đã nhiễm bệnh. Người bệnh nên đến các cơ sở y tế uy tín để làm xét nghiệm để phát hiện sớm bệnh. Khi bị HIV giai đoạn đầu việc cần làm là không nên quá lo lắng và phải nhanh chóng cơ sở y tế để được tư vấn và điều trị bệnh HIV sớm nhất. 

Nếu còn thắc mắc về việc chẩn đoán và điều trị HIV vui lòng liên hệ Phòng khám Đa Khoa Gia Phước SDT: 0966.332.352. Địa chỉ 57 Hùng Vương, Phường Thới Bình. Ninh Kiều, Cần Thơ