Trong thời đại ngày nay, với áp lực của công việc cùng với lối sống hiện đại dẫn đến số người mắc bệnh trĩ ngày càng gia tăng. Phân loại bệnh trĩ sẽ giúp hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng bệnh và các cấp độ bệnh của từng loại, từ đó có hướng điều trị phù hợp sẽ mang lại hiệu quả cao hơn.

>>> Cách điều trị trĩ nội tại nhà bằng dân gian

BỆNH TRĨ LÀ GÌ?

Bệnh trĩ hay còn được gọi là bệnh lòi dom (theo cách gọi của dân gian), đây là tình trạng các cụm tĩnh mạch bên trong trực tràng và hậu môn bị sưng phồng lên do liên tục chịu nhiều áp lực hoặc các dây thần kinh của hậu môn bị chèn ép quá nhiều.

Bệnh trĩ thường xuất hiện ở các đối tượng có độ tuổi từ 45 – 60. Tuy nhiên, căn bệnh này đang có dấu hiệu trẻ hoá bởi vì những người trẻ đang trong độ tuổi từ 25 – 30 có nguy cơ mắc bệnh khá cao mà nguyên nhân chính là do chế độ ăn uống thiếu khoa học và chế độ sinh hoạt chưa hợp lý.

Đây là bệnh rất phổ biến, đứng hàng đầu trong các bệnh lý vùng hậu môn, tuy có ảnh hưởng tới cuộc sống nhưng vì bệnh ở vùng kín đáo nên bệnh nhân thường ngại khi đi khám dẫn đến nhiều trường hợp đi khám khi các triệu chứng đã nặng. Do đó, người bệnh khi thấy các biểu hiện bất thường ở vùng hậu môn cần đến ngay các cơ sở y tế chuyên bệnh trĩ để được các bác sĩ kiểm tra, phân loại bệnh trĩ từ đó có hướng điều trị phù hợp và hiệu quả nhất.

PHÂN LOẠI BỆNH TRĨ VÀ CẤP ĐỘ TRĨ

Dựa vào vị trí xuất hiện của các búi trĩ để phân loại bệnh trĩ thành các loại: trĩ nội, trĩ ngoại và trĩ hỗn hợp.

BỆNH TRĨ NỘI

Theo phân loại bệnh trĩ nội là một tình trạng bệnh lý gây ra do tĩnh mạch ở vùng hậu môn trực tràng (trên đường lược) bị sưng/ phình to vì co giãn quá mức và có thể gây ra một số vấn đề khó chịu, ngay cả khi người bệnh không cảm thấy chúng. Trĩ nội hình thành gần cuối trực tràng, người bệnh không thể nhìn thấy hoặc sờ thấy, trừ trường hợp bị sa ra ngoài.

Bệnh trĩ nội có thể khó chẩn đoán hơn bệnh trĩ ngoại vì khối trĩ nằm ẩn bên trong trực tràng. Ở nam giới do cơ sàn chậu chắc, trĩ nội ít sa ra ngoài nên người bệnh chỉ đến khám lúc có biến chứng chảy máu. Ai cũng có thể mắc bệnh trĩ nội nhưng phổ biến nhất là những người từ 28 – 50 tuổi.

Phân loại bệnh trĩ nội được phân ra thành 4 cấp độ sau:

Cấp độ 1: Búi trĩ mới bắt đầu hình thành bên trong ống hậu môn. Có hiện tượng đau rát khi đi vệ sinh, kèm theo đó là những cơn ngứa ngáy nhẹ.

Cấp độ 2: Người bệnh bắt đầu có cảm giác khó chịu nhiều hơn giai đoạn 1, đi tiêu ra máu nhiều hơn. Đặc biệt là có cục thịt nhỏ lồi ra ngoài ống hậu môn khi cố gắng gồng mình khi đi tiêu.

Cấp độ 3: Búi trĩ sa ra ngoài ống hậu môn và không có khả năng co lên, người bệnh phải dùng tay để đẩy vào bên trong. Tình trạng đau đớn có thể tăng cao, đặc biệt là khi đi tiêu hoặc ngồi trên ghế.

Cấp độ 4: Búi trĩ hoàn toàn sa ra ngoài và không để đẩy vào bên trong ống hậu môn. Người bệnh luôn phải hứng chịu những cảm giác đau đớn và tình trạng chảy máu luôn xảy ra ngay cả khi đứng hoặc ngồi.

BỆNH TRĨ NGOẠI

Theo phân loại bệnh trĩ ngoại là bệnh trĩ xuất phát từ tĩnh mạch trĩ dưới đường lược, có thể đi kèm với trĩ nội tạo thành trĩ hỗn hợp. Những búi trĩ này có thể đau và chảy máu do tắc mạch và ngứa.

Đối với phân loại bệnh trĩ ngoại, người bệnh có thể quan sát bằng mắt hoặc sờ nhẹ để cảm nhận kích thước của búi trĩ. Bệnh trĩ ngoại tuy ít gây ra tình trạng chảy máu nhưng lại mang nhiều cảm giác đau đớn, rát đặc biệt khi ngồi.

Trĩ ngoại chia thành trĩ ngoại búi (1, 2, 3 búi) hay hết vòng hậu môn.

Tương tự như phân loại bệnh trĩ nội, bệnh trĩ ngoại cũng được chia thành 4 cấp độ với mức độ nguy hiểm tăng dần:

Cấp độ 1: Là mức độ nhẹ nhất của bệnh trĩ ngoại. Khi đó kích thước của búi trĩ chỉ bằng hạt đậu, người bệnh có cảm giác hơi cộm cộm ở dưới hậu môn khi ngồi, một ít máu có thể xuất hiện khi đi đại tiện.

Cấp độ 2: Các búi trĩ phát triển thành một cục to hơn so với cấp độ 1. Ở giai đoạn này, người bệnh sẽ hứng chịu nhiều cảm giác đau đớn hơn kèm theo đó là tình trạng rát, ngứa ngáy hậu môn. Búi trĩ to hơn và gây ra cảm giác vướng xíu kể cả khi đứng hoặc ngồi.

Cấp độ 3: Búi trĩ bị sa ra ngoài hậu môn và làm tắc nghẽn. Do kích thước búi trĩ lớn nên dễ xảy ra tình trạng chảy máu khi đi đại tiện hoặc do cọ xát vào quần.

Cấp độ 4: Búi trĩ hoàn toàn bị sa ra ngoài hậu môn, gây ra không ít cảm giác đau đớn cho người mắc phải. Nếu không được tiến hành điều trị nhanh chóng rất có khả năng mắc các bệnh đường hậu môn rất cao.

>>> Cách chữa bệnh trĩ nội an toàn, hiệu quả, tiết kiệm chi phí

TRĨ HỖN HỢP

Trĩ hỗn hợp là một dạng phức tạp của bệnh trĩ. Thông thường người ta hay gặp trĩ nội hoặc trĩ ngoại là các dạng đơn giản phân biệt với nhau bằng vị trí tương quan so với đường răng lược ở ống hậu môn. Riêng bệnh trĩ hỗn hợp là khi bệnh nhân có bao gồm cả các búi trĩ nội và các búi trĩ ngoại xen kẽ với nhau.

Trĩ hỗn hợp thường sẽ vừa làm cho bệnh nhân bị các biểu hiện của trĩ nội vừa có biểu hiện của trĩ ngoại lòi ra ngoài làm cho bệnh nhân khó chịu và bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày. Bệnh trĩ hỗn hợp được điều trị khó khăn và mất nhiều thời gian chi phí hơn các phân loại bệnh trĩ khác.

PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ THEO TỪNG PHÂN LOẠI BỆNH TRĨ

Tùy thuộc vào phân loại bệnh trĩ và cấp độ trĩ của từng bệnh nhân mà các bác sĩ sẽ có phương pháp điều trị phù hợp nhất.

Điều trị bệnh trĩ bằng phương pháp nội khoa:

Điều trị nội khoa áp dụng cho phân loại bệnh trĩ nội độ 1 và độ 2, cụ thể như sau:

Thuốc uống: Các loại thuốc có dẫn xuất từ chất Flavonoid. Thuốc có tính chất làm gia tăng trương lực tĩnh mạch, bảo vệ vi tuần hoàn và giảm phù nề.

Thuốc đặt tại chỗ bao gồm thuốc mỡ (pommade), thuốc đạn (suppositoire). Thuốc có tính chất giảm đau, giảm viêm, trợ tĩnh mạch. Điều trị bệnh trĩ bằng phương pháp nội khoa cần được kết hợp với chế độ ăn uống và sinh hoạt hợp lý, lành mạnh. Nếu không tình trạng bệnh có thể sẽ không thuyên giảm mà còn tiến triển theo chiều hướng nặng hơn.

Điều trị bệnh trĩ bằng thủ thuật:

Có nhiều cách để làm hạn chế búi trĩ mà không phải mổ. Điều trị thủ thuật áp dụng cho phân loại bệnh trĩ độ 1, 2 và một phần độ 3:

Tiêm xơ búi trĩ: đây là phương pháp dễ thực hiện, đơn giản, nhanh chóng và an toàn cho điều trị bệnh trĩ. Mục đích của phương pháp này là làm xơ teo mạch máu và các tổ chức búi trĩ. Dần đàn búi trĩ sẽ hết sa xuống và bị teo nhỏ, sau đó thì dứt hẳn.
Ưu điểm của phương pháp này là không đau, hiệu quả xơ hóa búi trĩ rất cao. Bệnh nhân sau khi được tiêm xơ chỉ cần nghỉ ngơi 30 phút là có thể ra về sinh hoạt bình thường. Tiêm xơ có thể có một số biến chứng như: chảy máu tại điểm tiêm, tiêm vào tuyến tiền liệt, viêm mào và tinh hoàn, rò hậu môn, rò âm đạo.

Thắt búi trĩ bằng vòng cao su: Phương pháp này sẽ làm giảm lượng máu được bơm vào búi trĩ, tạo mô sẹo xơ dính vào lớp cơ dưới lớp niêm mạc.

Quan đông hồng ngoại: Là phương pháp sử dụng nhiệt để điều trị trĩ. Mục đích là làm cho mô bị đông lại bởi tác động của sức nóng, tạo nên sẹo xơ làm giảm lưu lượng máu đến búi trĩ. Quan đông hồng ngoại không đau, an toàn, cầm máu rất hiệu quả nhưng chi phí cho máy đắt và thường phảo làm thủ thuật nhiều lần.

Điều trị bệnh trĩ bằng phương pháp phẫu thuật cắt trĩ:

Phẫu thuật cắt khoanh niêm mạc: Là phương pháp cắt khoanh niêm mạc và lớp dưới niêm mạc có búi tĩnh mạch trĩ rối kéo niêm mạc từ trên xuống khâu với da ở hậu môn. Đây là phương pháp ít được áp dụng do có nhiều biến chứng như hẹp hậu môn, rỉ dịch ở hậu môn, đi ngoài không tự chủ.

Phẫu thuật cắt từng búi trĩ: Là phương pháp cắt riêng từng búi trĩ một, chỉ để lại ở giữa các búi trĩ các mảnh da. Nhược điểm là bệnh nhân đau sau mổ và không hiệu quả trong các trường hợp trĩ vòng.

Phẫu thuật Longo: Là phương pháp cắt vòng niêm mạc, dưới niêm mạc trực tràng trên đường lược khoảng 3cm nhằm kéo búi trĩ và niêm mạc trực tràng trở về vị trí bình thường. Nguồn máu đến búi trĩ sẽ bị cắt. Các búi trĩ do không được cấp máu sẽ teo dần đi. Phương pháp có ưu điểm là thời gian phẫu thuật rất ngắn và ít đau sau mổ. Tỉ lệ tái phát sau mổ rất ít. Nhược điểm là chi phí cao.

Khâu treo trĩ bằng tay: Được cải biên từ phẫu thuật Longo nhưng có giá thành thấp hơn.

Đối với phân loại bệnh trĩ ngoại, không có chỉ định điều trị thủ thuật hay phẫu thuật trừ khi có biến chứng nhiễm trùng hay lở loét, tắc mạch tạo thành những cục máu đông nằm trong các búi trĩ.

Phương pháp điều trị bệnh trĩ tại phòng khám Đa Khoa Gia Phước

Các bác sĩ chuyên khoa của phòng khám Đa Khoa Gia Phước đã và đang áp dụng 2 kỹ thuật tiên tiến PPH và HCPT điều trị bệnh trĩ thành công cho nhiều trường hợp bệnh từ nhẹ đến nặng.

Kỹ thuật PPH: là phương pháp không cần sử dụng đến dao mổ, các bác sĩ thực hiện cắt bỏ sẽ dùng kẹp PPH để cắt búi trĩ ra khỏi đường lược. Điều này sẽ giúp tránh được các dây thần kinh cảm giác, cắt mạch búi trĩ và loại bỏ phần niêm mạc sa phía dưới. Từ đó lượng máu được cung cấp để nuôi dưỡng búi trĩ sẽ bị mất và búi rụng dần.. Kỹ thuật này áp dụng hỗ trợ điều trị trĩ nội hiệu quả.

Kỹ thuật HCPT: phương pháp điều trị bệnh trĩ ngoại và rò hậu môn hiện đại nhất trong thời điểm hiện nay. Đây là một phương pháp phẫu thuật cắt búi trĩ mà không nhờ đến sự can thiệp của dao kéo. Phương pháp dựa trên nguồn nhiệt điện trường xâm lấn tối thiểu và kích thích quá trình trao đổi của các ion điện cực. Quá trình giúp tác động trực tiếp đến các mạch máu nối liền đến búi trĩ, làm quang đông các huyết quản, thắt chặt các mạch máu để cố định búi trĩ tại vị trí cần cắt. Dòng điện sử dụng của HCPT có nhiệt độ từ 70 – 80 độ. Sau khi hoàn tất giai đoạn cố định búi trĩ lại vị trí cần cắt thì các lớp niêm mạc bị sa sẽ được kéo xuống và loại bỏ bằng dao điện.

Ưu điểm của phương pháp này là:

An toàn.

Giảm thiếu sự đau đớn.

Khả năng phục hồi nhanh.

Thời gian cắt trĩ ngắn.

Tùy theo mức độ nặng nhẹ và phân loại bệnh trĩ của từng bệnh nhân, các bác sĩ tại Đa Khoa Gia Phước sẽ lựa chọn phương pháp phù hợp nhất với hiệu quả tối ưu và chi phí phù hợp.

PHÒNG NGỪA BỆNH TRĨ

Sau khi đã tìm hiểu về phân loại bệnh trĩ và các phương pháp điều trị bệnh trĩ đã cho thấy phần nào mức độ nghiêm trọng khi mắc phải bệnh này. Do đó, cần có các biện pháp phòng ngừa bệnh trĩ hữu ích để giảm thiểu tỉ lệ người mắc bệnh trĩ như hiện nay.

Cách tốt nhất để ngăn ngừa bệnh trĩ là giữ cho phân mềm, để chúng dễ dàng đi qua lỗ hậu môn. Để ngăn ngừa trĩ và giảm triệu chứng do bệnh trĩ gây nên, hãy lưu ý thực hiện các việc sau:

Đừng nhịn đi vệ sinh: Nếu trì hoãn việc đi vệ sinh, phân của bạn có thể trở nên cứng và khô trong ruột, khiến bạn khó đi ngoài hơn. Nếu bạn cố gắng rặn phân ra ngoài, nguy cơ mắc bệnh trĩ của bạn sẽ tăng lên.

Ngừng lướt điện thoại khi giải quyết “nhu cầu”: Lý do là vì khi bạn ngồi lâu trong phòng vệ sinh, bạn sẽ có xu hướng rặn và tạo áp lực xung quanh hậu môn nhiều hơn. Hơn nữa, tư thế ngồi trên bồn cầu có thể tạo thêm những áp lực không cần thiết lên các mạch máu dưới hậu môn. Cả hai yếu tố này sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ cho bạn.

Chế độ ăn uống phù hợp: bổ sung nhiều chất xơ từ rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt/gạo nguyên cám. Chất xơ có thể giúp hạn chế táo bón, tránh chèn ép hậu môn và hình thành trĩ. Bên cạnh đó, đừng quên uống nhiều nước vì khi cơ thể hấp thụ chất xơ mà không có nước, chất thải sẽ bị cứng lại.

Thể dục thường xuyên: Tập thể dục thường xuyên giúp chất thải trong đường ruột được vận chuyển dễ dàng hơn. Điều này giúp tránh táo bón hay phân bị khô, cứng.

Hi vọng qua bài viết trên sẽ giúp mọi người có cái nhìn tổng quan về bệnh trĩ, có thể phân loại bệnh trĩ, mức độ nguy hiểm cũng như các phương pháp điều trị cho từng phân loại bệnh trĩ, cùng với đó là các biện pháp phòng ngừa bệnh hiệu quả, mang lại cuộc sống khỏe mạnh.