Hóc xương – hóc dị vật là tình trạng thường gặp hằng ngày, đối tượng mắc phải không riêng người lớn mà còn có trẻ nhỏ. Để lấy được dị vật ra khỏi cổ họng nhiều người đã tự ý xử trí tại nhà hoặc những phương pháp nhân gian không khoa học mà không hề biết những biến chứng khôn lường từ đó.Dị vật là những vật mắc lại trên đường ăn từ họng tới tâm vị.Các loại dị vật hữu cơ sắt, nhọn: xương gà, xương cá,… rất dễ gây viêm nhiễm và biến chứng

Vị trí nào thường bị hóc xương – hóc dị vật:

Họng là ngã tư đường ăn và đường thở, phía trên nối liền với mũi, phía trước thông với khoang miệng, phía dưới nối với thanh quản và thực quản

Họng được chia làm 3 phần:

1. Họng mũi
2. Họng miệng
3. Họng thanh quản

Trong đó họng miệng và họng thanh quản là hai nơi dị vật hay mắc lại

Nguyên nhân mắc phải hóc xương – dị vật:

• Bệnh nhân ăn vội
• Vừa ăn vừa nói, cười giỡn
• Không nhai kỹ trước khi nuốt
• Hẹp thực quản
• Thói quen sử dụng tăm tre sau khi ăn và ngậm tăm tre
• Vội uống thuốc quên bỏ vỏ chứa cạnh sắc nhọn
• Bệnh tâm thần hoặc do cố ý

Triệu chứng khi bị hóc xương – dị vật:

• Khi bị hóc xương người bệnh cảm thấy nuốt đau, vướng ở vùng cổ, có cảm giác cộm ở cổ khi nuốt nước bọt

Khi bị hóc xương – dị vật hoặc thức ăn bệnh nhân sẽ:

• Cố dùng tay thò vào cổ họng để móc ra
• Cố uống nhiều nước hoặc nuốt mảng thức ăn to: miếng cơm to, hoặc miếng chuối to để dị vật trôi đi
• Dùng đũa chọc vào cổ họng

>>> Những việc làm đó cực kỳ nguy hiểm

• Vùng niêm mạc họng, hạ họng thanh quản bị trầy xước phù nề
• Xương hoặc dị vật cấm sau vào mô hay niêm mạc gây che lấp dị vật, gây khó khăn cho việc tìm kiếm dị vật
• Bệnh nhân làm cho dị vật đi sâu xuống vùng thực quản và mắc kẹt tại đó
• Khi dị vật chưa được loại bỏ triệu chứng viêm nhiễm xuất hiện tùy theo sự ảnh hưởng của dị vật
• Thường sau 24 – 48h: không ăn uống được, nuốt đau, đau vùng cổ

Xử trí khi bị hóc xương – dị vật:

• Khi bị hóc xương cá, hóc xương gà, kể cả hóc thức ăn, cơ thể sẽ phát hiện dị vật mắc lại trong cổ họng
• Gây vướng khi nuốt nước bọt hoặc nuốt thức ăn sẽ thấy hơi đau vì dị vật đâm vào niêm mạc

Vì thế ta nên bình tỉnh xử trí theo những phương pháp sau:

Ngừng nuốt ngay lập tức:

• Người bị hóc xương cố nuốt để xương trôi xuống, nhưng vô tình làm cho dị vật đâm sâu và gây tổn thương
• Ngoài ra không nên khạc mạnh nhiều lần sẽ làm cho niêm mạc đỏ hoặc xung huyết, đau, rát

Cố gắng nôn càng sớm càng tốt:

• Không dùng tay đưa vào cổ họng để cố lấy dị vật ra, vì sẽ vô tình đẩy dị vật xuống cổ họng sâu hơn
• Nhờ người xung quanh kiểm tra vị trí cổ họng, trường hợp dị vật ở vị trí dễ nhìn thấy có thể sử dụng dụng cụ gấp ra
• Theo dõi xem còn đau hay vướng ở cổ khi nuốt không
• Nếu còn cảm thấy đau, dị vật còn vướng nên đến cơ sở y tế để Bác Sĩ kiểm tra xử trí
• Tuyệt đối không để quá lâu tránh trường hợp gây biến chứng và việc điều trị sẽ trở nên phức tạp hơn

Phương pháp xử trí hóc xương không đúng cách có thể gây nguy hiểm:

• Việc không may khi hóc xương to hoặc nhọn khó có thể lấy ra khỏi cổ họng, có thể gây thủng thực quản và thủng mạch máu
• Tình trạng kéo dài vài ngày có thể dẫn đến nhiễm trùng tạo ổ mủ ngay vị trí mà xương mắc vào
• Có thể gây apxe trung thất, thủng tràn mủ trung thất
• Khi bị hóc xương to hoặc nhọn nếu không được lấy ra để lâu ngày sẽ làm thủng động mạch, apxe, apxe màng phổi, tràn dịch màng phổi,…

>>> Và không ngoại lệ trường hợp tử vong

Những lưu ý khi chữa hóc xương tại nhà:

• Nếu không may bị hóc xương không nên cố nuốt mà phải cố gắng nôn ra càng sớm càng tốt
• Không móc họng vì sẽ gây nôn nhiều có thể sưng phù niêm mạc họng gây tình trạng khó thở
• Hạn chế trong việc hóc xương tại nhà nên lọc xương và thịt ra tránh để lẫn lộn
• Trong quá trình ăn uống không nên đùa giỡn, nói chuyện nhiều,…
• Nên ăn chậm, nhai kỹ, không ăn vội, không nuốt vội

>> Tìm hiểu thêm:

• Bệnh viêm họng hạt dễ tái phát
• Tìm hiểu các phương pháp điều trị bệnh trĩ
• Tác hại của bệnh trĩ